در این مقاله در باره اینکه ساز ویولا چیست صحبت میکنیم و از فرق ویولا و ویولن حرف میزنیم . ساز ویولا از جمله آلات موسیقی است که همواره طرفداران خاص خود را داشته و دارد. از آنجایی که این ساز شباهت بسیار زیادی به ساز ویولن دارد، این سوال را برای هنرجویان به وجود می‌آورد که این دو ساز چه تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند و کدام یک از آنها انتخاب مناسب‌تری هستند. در این مقاله با ما همراه باشید تا شما را با تفاوت‌های این دو ساز به طور کامل آشنا کنیم.
ساز ویولا چیست؟
برای بررسی تفاوت ویولن و ویولا باید به تاریخچه این سازها برگردیم. سازهای اصلی و اورجینال در قرن پانزدهم، “ویولا داگامبا” نامیده می‌شدند که شباهت زیادی به ویولن سل‌های امروزی و مدرن داشتند؛ زیرا به هنگام نواختن باید بین دو پا نگاه داشته می‌شدند. پس از گذشت زمان این سازها به‌گونه‌ای شکل گرفتند که بشود آنها را با دست نگاه داشت و قسمتی از آن زیر چانه قرار بگیرد.این ساز “ویولن دابراچو” نامیده میشد که همانند ویولنهای امروزی بود و برای لاینهای بالاتر ملودی در موسیقی استفاده میشد.
هنگامی که این سازها توانایی نگاه داشتن با چانه و دست را پیدا کردند، به ویولا (نام دیگر ساز آلتو) و ویولن امروزی بدل شدند.این گونه به نظر می‌رسد که ابتدا ویولا وجود داشت، سپس به منظور رفع نیاز به صدای بالاتر و انفرادی‌تر، ویولن پا به عرصه دنیای ساز و موسیقی گذاشت. تفاوت ویولا و ویولن علاوه بر تقدم و تأخر آنها در جنبه‌های دیگری نیز جاری است، از جمله قیمت، اندازه، نوع صدا، نوع نت‌ها و… پیش از پرداختن به تفاوت‌های این دو ساز، پیشنهاد میکنیم ویدئوی زیر را تماشا کنید و با صدای ساز ویولا بیشتر آشنا شوید.
مهم‌ترین تفاوت ویولن و ویولا
ویولن و ویولن آلتو هر دو از خانواده سازهای زهی هستند. این دو ساز شباهت بسیار زیادی به یکدیگر دارند و به یک شکل نواخته می‌شوند؛ زیر چانه قرار گرفته و نوازنده با استفاده از آرشه یا کمان آن را می‌نوازد. اولین سازنده پر آوازه ساز ویولن، شخصی به نام آندره آماتی بود که در اوایل قرن شانزدهم ساخت این ساز را شروع کرد. اولین نسخه‌های ویولن برای کپی صدای آوازهای سوپرانو و آلتو در اپرا استفاده میشد. اما به مرور زمان و کسب تجربه‌های جدیدتر کم کم به شکل امروزی که شاهد آن هستیم تبدیل شد.
فلوت یکی از سازهایی است که انواع مختلفی دارد. برای آشنایی با آنها و یک خرید مناسب، مقاله راهنمای خرید بهترین فلوت را مطالعه کنید.
اگر میخواهید در مورد ساز مناسب کودکان بیشتر بدانید به شما پیشنهاد میکنیم مقاله بهترین ساز برای شروع موسیقی کودکان را مطالعه کنید.
در حالی که دو ساز ویولن و ویولا یکسان به نظر می‌رسند ولی در واقع فرق ویولن و ویولا نیز مشهود و قابل بررسی است. همین تفاوت‌ها سبب می‌شود آنها با صداهایی به همان اندازه پر قدرت و منحصر به فرد از یکدیگر متمایز شوند. ساز ویولن و ویولا را می‌توان به عنوان دو ساز پسر عمو در نظر گرفت که از یک خانواده و ریشه هستند اما در عین حال تفاوت‌هایی نیز با یکدیگر دارند.
هنگ درام هم مانند ویولا سازی است که برای خیلی از افراد شناخته شده نیست. اگر به خواندن درباره هنگ درام علاقه دارید، ما برای شما مطالبی در این مورد جمع آوری کردیم که می‌توانید در نوشته آن بخوانید.
دنیای موسیقی بسیار عمیق و گسترده است و دایره نواهای مختلف آنچنان وسیع است که دو ساز هم‌شکل نیز می‌توانند دو کارایی متفاوت و دو صدای مجزا داشته باشند.
1) سایز و اندازه
هنگامی‌که ویولا و ویولن را در کنار یکدیگر قرار می‌دهید، خواهید دید که ویولا کمی از ویولن بزرگ‌تر است و طول بیشتری نسبت به آن دارد. طول یک ویولن فول سایز، در حدود 36 سانتی متر و طول یک ویولا در حدود 39 تا 41 سانتی متر است. همچنین ساز ویولا از ویولن پهن‌تر و عریض‌تر بوده و وزن آن نیز حدودا 10 گرم بیشتر است.
برای ویولن ۹ سایز متفاوت در نظر گرفته شده و عموما در ابعاد متفاوتی ساخته و تولید می‌شود. در حالی که ویولا تنها در ۴ سایز عرضه می‌شود. معمولاً سایزهای کوچک‌تر ویولا برای هنرجویان مبتدی مناسب‌تر است و یا گاهی مبتدی‌ها با ویولن آغاز به کار می‌کنند و وقتی توانایی و تسلط لازم بر ساز را پیدا کردند، مسیر نوازندگی خود را با ویولن آلتو ادامه می‌دهند.
2) کلید (Clef)
دیگر تفاوت ویولن و ویولا، کلید التو Alto Clef (کلید دو) است. ویولن آلتو سازی است که دارای رنج متوسط صدای آلتو است و تنها ساز زهی است که از Alto Clef برای نشانه‌گذاری استفاده می‌کند. خط میانی نماد Clef نت سی است و به همین دلیل آن را C Clef یا Alto Clef می‌نامند. هنگامی که نوازنده بداند نت سی کجاست، به راحتی میتواند نت‌های بالایی و پایینی را تشخیص دهد.ویولن در Treble Clef نواخته می‌شود که بالاترین رنج در سازهای زهی این خانواده است.
ویولن با صدای سوپرانو در بیشتر ارکسترها و گروه‌ها شناخته می‌شود. همچو، C Clef اگر به نت میانه دایره پایینی روی Treble Clef توجه کنید، نت G را خواهید دید. بنابراین Treble Clef بانام G Clef شناخته می‌شود.
(اگر قصد یادگیری ویولن را دارید، پیشنهاد میکنیم راهنمای خرید ویولن را مطالعه کنید!)
از G می‌توان به سمت پایین شمارش کرده و نت C را پیدا کرد و سپس تشخیص هر نتی در بالا یا پایین آن به راحتی قابل تشخیص است. گاهی موسیقی ویولا دارای نتهایی خواهد بود که در Treble Clef اجرا می‌شود. بسیاری از ویولنیست‌ها به راحتی می‌توانند در هر دو حالت بنوازنند و نت‌ها را بخوانند.
3) سیم
وجه تمایز دیگر این دو ساز، سیم‌های آن است. هر دو ساز از چهار سیم تشکیل شده‌اند که البته تعداد سیم‌ها در ویولنهای برقی گاهی تا شش سیم هم می‌رسد. سیم‌های هر دو ساز را با استفاده از یک تیونر خوب به راحتی می‌توان تنظیم و روی نت‌های مورد نظر کوک کرد.از آنجایی که اندازه ویولا در مقایسه با ویولن بزرگ‌تر است، سیم‌های آن نیز کمی ضخیم‌تر از ویولن است. سیم‌های ساز ویولن شامل G, D, A, E هستند که E در بالاترین آن و G در پایینترین قسمت آن قرار دارد.
همچنین سیم‌ها در یک چهارم پایینتر از یکدیگر تنظیم می‌شوند. سیم‌های ساز ویولا به‌صورت C, G, D, A هستند که A در بالاترین و C در پایینترین قسمت آن قرار دارد. همچنین سیم‌های ویولا یک پنجم پایینتر از یکدیگر تنظیم می‌شوند.
اگر میخواهید در مورد نکات تمرین ویولن بیشتر بدانید، مقاله آن را از دست ندهید.
اینکه ویولون التو در دامنه و رنج پایین‌تری در مقایسه با ویولن نواخته می‌شود، دقیقاً همان چیزی است که نظر طرفداران و نوازندگان این ساز را به خود جلب می‌کند. همچنین خوب است بدانید که سیم‌های ویولا نسبت به ویولن ضخیم‌تر هستند، به همین دلیل نیاز به قدرت بیشتر به هنگام استفاده از آرشه دارند.
برای خرید ارگ و آشنایی با این ساز مقاله بهترین ارگ آموزشی را مطالعه نمایید.
4) محدوده نت
از آنجایی که سیم‌ها در هر یک از سازها متفاوت هستند بنابراین دامنه نت‌ها نیز متفاوت خواهد بود. نت‌های ویولا از G یعنی پایینترین تا A و بالاتر به E حرکت می‌کند و در ویولن از C یعنی پایینترین به B و بالاتر به A حرکت می‌کند. (این به رسیدن انگشتان دست نوازنده به نت و خوب نگاه داشتن صدا در همان حالت بستگی دارد).
هر ساز امکان نواختن در ۴ اکتاو را فراهم می‌کند. تفاوت ویولن و ویولا در زمینه صدا این است که ساز ویولا میتواند نتهایی را که چهار گام پایینتر از پایینترین نت ویولن است را اجرا کند. این طیف صدا، ویولا را دقیقاً سازی بین ویولن و ویولن سل قرار میدهد. به همین دلیل است که ویولا برخلاف ویولن که یک ساز تک و سولو است، بیشتر به عنوان یک ساز هارمونیک مورد استفاده قرار میگیرد. در حقیقت ویولن بیشتر به‌عنوان ملودی لاین در ارکستر نواخته می‌شود
بهترین ویولن توانایی اجرای نت در محدوده بالاتر دارد و این به علت داشتن سیم E است. همچنین به خاطر داشتن صدای سوپرانو در تک‌نوازی ساز مناسبی است.
5) صدا
صدای ویولا نسبت به ویولن نرم‌تر و عمیق‌تر است. نت‌های بسیاری وجود دارد که هر دو ساز می‌توانند اجرا کنند (G، D و A) ولی حتی با وجود این اشتراکات نیز به این دلیل که ویولا سیم‌های ضخیم‌تری دارد، تفاوت صدای این دو ساز کاملاً مشهود است. زیرا به هنگام آرشه کشی نیاز به وارد کردن نیروی بیشتری دارد. ویولا عموما به این ترتیب است: A4 (لا)، D4 (رِ)، G3 (سُل) و C3 (دو). همین امر سبب می‌شود تا ساز ویولون التو صدایی کمتر و بم‌تر از ویولن داشته باشد. این در حالی است که سیم‌های ویولن به ترتیب E5 (می)، A4 (لا)، D4 (رِ) و G3 (رل) کوک می‌شوند .
همانطور که پیش‌تر گفته شد، ویولا در ارکستر سمفونیک برای ایجاد عناصر ریتمیک و هارمونیک و ویولن به‌عنوان بخش ملودیک مورد استفاده قرار میگیرد. اگر در یک ارکستر سمفونیک دقت کنید، متوجه می‌شوید که دو بخش ویولن وجود دارد، در صورتی که تنها یک بخش ویولا حضور دارد و می‌توان گفت که ویولن تنها ساز زهی دارای دو بخش در ارکستر سمفونیک‌هاست. دلیل اصلی‌اش هم این است که ویولن به دلیل داشتن سیم E (می) قادر به اجرای نت‌های با فرکانس بالا است.
بنابراین همیشه وظیفه اجرای ملودی را بر عهده دارد و در سبک‌های موسیقی کلاسیک، پاپ، جاز و ایرانی بسیار کاربردی است.
اگر میخواهید با ساز سنتور آشنا شوید و بدانید تاریخچه آن چیست و چه کسانی در این زمینه معروف هستند، در مقاله ما می‌توانید با بهترین برند سنتور آشنا شوید.
سخن پایانی
ویولن آلتو یکی از سازهای آرشه‌ای محبوب است که به علت صدای منحصر به فردی که دارد، میتواند هنرجویان زیادی مجذوب خود کند. فرق ویولن و ویولا در عناصری مانند اندازه ساز، ضخامت سیم‌ها و نتهایی است که هر یک از این دو ساز قادر به اجرای آن هستند. در این مقاله سعی کردیم تا شما را با این تفاوت‌ها آشنا کنیم تا بتوانید به هنگام انتخاب، مناسب‌ترین گزینه را انتخاب نمائید.
برخی سوالات متداول:
ویولن بهتر است یا ویولا؟
ویولن و ویولا نوعی از سازهای زهی آرشه ای بوده که تنها در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند. اگر به نواختن سازی با صدای کمتر و بم‌تر علاقه دارید، بهتر است به سراغ ویولا بروید. اما توجه داشته باشید که اندازه ویولا در مقایسه با ویولن بزرگ‌تر است و سیم‌های آن نیز ضخیم‌تر است. به همین دلیل باید به هنگام آرشه کشی، نیروی بیشتری را به سیم‌ها وارد کنید. اما اگر به نواختن سازی با اندازه کوچک‌تر، صدای بلندتر و با آرشه کشی راحت‌تر علاقه دارید، ویولن گزینه مناسب‌تری برای شما خواهد بود.
ساز ویولا چیست؟
این ساز “ویولن دابراچو” نامیده میشد که همانند ویولنهای امروزی بود و برای لاینهای بالاتر ملودی در موسیقی استفاده میشد. هنگامی که این سازها توانایی نگاه داشتن با چانه و دست را پیدا کردند، به ویولا (نام دیگر ساز آلتو) و ویولن امروزی بدل شدند.
تفاوت ویولن و ویولا در زمینه صدا؟
ساز ویولا میتواند نتهایی را که چهار گام پایینتر از پایینترین نت ویولن است را اجرا کند. این طیف صدا، ویولا را دقیقاً سازی بین ویولن و ویولن سل قرار میدهد. به همین دلیل است که ویولا برخلاف ویولن که یک ساز تک و سولو است، بیشتر به عنوان یک ساز هارمونیک مورد استفاده قرار میگیرد. در حقیقت ویولن بیشتر به‌عنوان ملودی لاین در ارکستر نواخته می‌شود.
ساز ویولا یعنی صدای قشنگ تری نسبت به ساز ویولن داره ؟
بستگی به سلیقه هر شخصی متفاوت هست
ممنون از اینکه ما رو همراهی میکنید