سنتور، سه تار، تار، دف و دیگر سازهای سنتی از جمله سازهایی هستند که نوجوانان و جوانان به یادگیری آن علاقه مند هستند. در این میان، سنتور یکی از سازهای سنتی و بسیار خوش‌نوای ایرانی است که ساخت آن را به ابونصر فارابی، فیلسوف و موسیقیدان قرن چهارم هجری نسبت داده‌اند که همواره با صدای دل‌نشینش، علاقه‌مندان به موسیقی را به خود جذب کرده است.علاوه بر گوش جان سپردن به این طنین دل‌انگیز بسیاری به دنبال یادگیری نواختن این ساز سنتی هستند.
با توجه به اینکه امروزه سازهای بسیاری از اقصی نقاط جهان در دسترس همگان است، اما همچنان تعداد بی‌شماری از افراد به موسیقی و ساز سنتی بها می‌دهند و برای ورود به دنیای هنر و ادامه کار در این وادی، سازهای سنتی را انتخاب می‌کنند. اما بهترین مارک سنتور چیست ؟ از آنجایی که بازار متقاضیان ساز سنتور بسیار داغ است، در این مقاله شما را با ساختار و انواع این ساز آشنا میکنیم تا بتوانید بهترین مارک سنتور را انتخاب کرده و از نواختن آن هم لذت برده و هم لذت برسانید.
برای آشنایی با بهترین سه تار ، مطالعه این مقاله را به شما پیشنهاد می‌دهیم.
بهترین سازندگان سنتور ایرانی
از بین سازندگان سنتور هم اسامی هستند که همواره در صنعت ساخت ساز سنتور درخشیده‌اند. استاد فرامرز پایور از اولین آهنگ‌سازان و بهترین سنتور نوازان ایرانی بوده است که سنتور ساز تخصصی وی بود و نه تنها سنتور می‌نواخت بلکه بر روی نوا سازی این ساز نیز کار کرد. استاد پایور از کسانی بود که ساز سنتور را در زمان و روزگاری که فراموش شده بود، دوباره زنده کرد و صدای آن را در بین دیگر سازها یادآور شد.
همچنین یکی از بهترین سازندگان سنتور ایران حبیب سماعی بود که گفته می‌شود بهترین مارک سنتور ایرانی و بی‌نقص‌ترین سنتورها را می‌ساخته است. از بهترین سنتور سازان ایران می‌توان به بهترین سازنده سنتور در اصفهان، استاد مارکار، استاد مهدی ناظمی، استاد ابراهیم قنبری و… اشاره کرد.
چنانچه قصد یادگیری ویولن را دارید، مطالعه مقاله چه ویولنی بخریم را از دست ندهید!
به طور کلی پیشنهاد ما این است که برای انتخاب سنتور مناسب برای یادگیری، ذهن خود را معطوف به مارک ساز نکنید. مارک‌های معروف سنتور عموما از چوب گردو و یا آزاد ساخته شده‌اند، قیمت بسیار بالایی دارند و بیشتر برای نوازندگان حرفه‌ای مناسب هستند. اگر نوازنده‌ای مبتدی هستید، بهتر است به سراغ سازهایی بروید که از کیفیت بدنه و صدای معقولی برخوردار هستند و می‌توانند برای چندین سال پاسخگوی نیاز شما باشند
اگر میخواهید سنتور را شروع کنید و به دنبال آموزشگاه می‌گردید،مقاله بهترین آموزشگاه موسیقی تهران را از دست ندهید.
اگر ساز مورد علاقه شما ویولن است، ما به شما برای انتخاب ساز مقاله بهترین مدل ویولن را پیشنهاد میکنیم.
ساختار ساز سنتور
ترکیب ساز سنتور به‌گونه‌ای است که به شکل یک ذوزنقه متساوی الساقین ساخته می‌شود. این ساز دارای ۷۲ سیم است که هر چهار سیم از روی یک خرک می‌گذرد و دارای کوک یکسانی است. شما می‌توانید در دو سمت چپ و راست سنتور ۹ خرک را مشاهده کنید که مجموعاً ۱۸ خرک می‌شود. البته این تعداد خرک در سنتورهای جدیدتر به منظور افزایش کیفیت صدا تعبیه شده‌اند. سنتورهای دارای ۱۲و ۱۰ خرک نیز موجود می‌باشند.
اگر به ساز کوبه ای علاقه دارید، مقاله ساز های کوبه ای ایرانی را از دست ندهید.
چنانچه قصد تهیه این ساز را دارید، مطالعه مقاله بهترین سنتور برای شروع را به شما پیشنهاد می‌دهیم.
خرک‌ها بر روی سطح بالایی سنتور که اصطلاحا به آن نقاب گفته می‌شود، قرار گرفته‌اند. خرک‌هایی که در سمت راست قرار دارند به ضلع سمت راست نزدیک است اما در مورد خرک‌های سمت چپ این‌گونه نیست آن‌ها کمی از ضلع چپ سنتور فاصله دارند. فاصله بین هر خرک ردیف چپ تا کناره چپ سنتور را پشت خرک می‌نامند.
برای دریافت پاسخِ سوال ساز ویولا چیست ، مقاله آن را از دست ندهید.
سنتور از اجزای مختلفی از جمله جعبه رزونانس، شیطانک، گوشی و سیم گیر، کلید( آچار کوک)، سیم و خرک تشکیل شده است. روی صفحه چوبی سنتور دو حفره گُل شکل وجود دارد که علاوه بر جنبه زیبایی ساز، در تلطیف صدای خارج شده از سیم‌ها بسیار مؤثر است.
بهترین نوع سنتور
در بین سنتورهایی که در بازار موجود است، انواع و مدل‌های مختلف و متفاوتی وجود دارد؛ برای مثال رایج‌ترین سنتوری که نوازندگان از آن استفاده می‌کنند، سنتور “سل کوک” و “لا کوک” است. (سنتور ۱۰، ۱۱، ۱۲ خرک). یکی از مهم‌ترین دلایل استفاده از این سنتورها امکان اجرای چند دستگاه در یک مرحله کوک ساز است.
سوالی که اینجا مطرح می‌شود، این است که “سنتور لا کوک چیست؟”. سنتور لاکوک یک پرده از سل کوک بالاتر است و نسبت به آن صدای زیرتری دارد و برای تک‌نوازی بسیار مناسب می‌باشد. این سنتور معمولاً دارای ۹ خرک است. سنتور کروماتیک دارای سه اکتاو و نیم است و برای نواختن در ارکسترها و به صورت گروه نوزی از آن استفاده می‌شود.
فلوت کلید دار ساز مورد علاقه شماست؟ پس مقاله بهترین فلوت کلیددار را از دست ندهید.
(چنانچه قصد انتخاب ساز مورد علاقه خود را دارید، پیشنهاد میکنیم مطالعه این مقاله را از دست ندهید!)
آشنایی با بهترین مدل سنتور
جنس بدنه
برای ساخت بدنه بهترین مدل سنتور (بهترین مارک های سنتور) عموما از چوب‌های فوفل، آزاد و گردو استفاده می‌شود. از آنجایی که چوب‌های فوفل و آزاد چندان در دسترس نیستند، بنابراین از چوب درختان گردو در مناطق سردسیری همچون تویسرکان، زنجان، کردستان و طالقان بیشتر استفاده می‌شود. خوب است بدانید که هر چه چوب کهنه‌تر و تیره‌تر باشد، یعنی از کیفیت بالاتری برخوردار است و در نتیجه برای ساخت سنتور، انتخاب بسیار مناسبی خواهد بود.
برای ساخت و آماده‌سازی چوب سنتور باید پس از برش، آن را به شکل الوار درآورند. سپس آن را صمغ زدایی می‌کنند، بدین صورت که ابتدا آن را می‌جوشانند تا صمغش کاملاً خارج شود و سپس آن را خشک می‌کنند. در نظر داشته باشید که چوب بهترین سنتور، چوبی است که مدت زیادی از خشک شدنش گذشته باشد (در برخی موارد بیش از پنج سال).
میخواهید با گیتار الکتریک شروع کنید ولی نمی‌دانید بهترین انتخاب برای شروع چیست؟ مقاله بهترین گیتار الکتریک برای شروع را از دست ندهید.
- بهتر است چوب سنتور به وسیله شاپان، سیلر و یا لاک رنگ شده باشد. به طور کلی چوب رنگ شده به کمک لاک در مقایسه با چوب رنگ شده با سیلر کیفیت بالاتری دارد؛ زیرا سیلر منافذ چوب را می‌پوشاند و این امر می‌تواند تا حدودی کیفیت صدای سنتور را به هنگام نواختن، کاهش دهد.
- به سراغ سنتورهایی بروید که روی بدنه آن‌ها، خاتم کاری و منبت کاری انجام نشده باشد؛ زیرا این نقش‌های گرانبها با وجود زیبایی که به ساز می‌بخشند، می‌توانند کیفیت صدای آن را نیز تا حد زیادی کاهش دهند.
- سنتور با بدنه چوب گردوی تیره در مقایسه با چوب آزاد دارای کیفیت صدای بالاتری است. یکی از نکاتی که در تشخیص چوب آزاد می‌تواند به شما کمک کند، رنگ آن است؛ چوب آزاد به رنگ قهوه‌ای متمایل به نارنجی بوده و از نظر وزنی نیز تقریبا 50 گرم از چوب گردو سبک‌تر است.
جنس سیم ها
سیم‌های سنتور شامل دو نوع متفاوت می‌باشد؛ دسته اول سیم‌های سفیدی هستند که از آلیاژ نیکل ساخته شده و برای تولید صداهای زیر کاربرد دارند. دسته دوم سیم‌های زرد از آلیاژ برنج می‌باشند که برای تولید صداهای بم استفاده می‌شوند.
صدای سنتور
یکی از مهم‌ترین موارد در شناخت بهترین مارک سنتور که باید به آن توجه کنید، کیفیت صدای آن است. پیشنهاد میکنیم پیش از خرید ساز، حتما آن را بنوازید و از یکدستی صدای آن و نبود هر گونه صدای اضافی اطمینان حاصل کنید. اگر نوازنده‌ای مبتدی هستید و در نواختن ساز مهارت لازم را ندارید، بهتر است با استاد یا یکی از دوستان نوازنده خود برای خرید مراجعه کنید تا او ساز را برای شما بنوازد و از کیفیت آن مطمئن شوید. به طور کلی سنتورهایی که از چوب گردو ساخته می‌شوند، در مقایسه با سایر مدل‌ها، از کیفیت صدای بالاتری برخوردار هستند.
مضراب
سنتور با دو چوب به نام مضراب نواخته می‌شود و معمولاً سر آن را با نمد پوشش می‌دهند تا زنگ و تیزی صدا را بگیرد. طول مضراب معمولاً حدود ۲۲ سانتی‌متر است. مضراب از چهار بخش یعنی سر مضراب، ساقه، حلقه و دم تشکیل شده است. هنگام نواختن سنتور، انگشتان دست نوازنده با ترتیب و شکل خاصی در داخل حلقه مضراب قرار می‌گیرد و به همین خاطر به راحتی می‌تواند تنها با تکان دادن مچ دست خود، بر سیم‌ها ضربه وارد کند.
همچنین می توانید با در نظر گرفتن نکات زیر، انتخاب مناسب تری داشته باشید:
- جدا از در نظر گرفتن مشخصات سنتور خوب باید در نظر داشته باشید که به دلیل تکنیک نوازندگی در سنتور، نوازنده علاوه بر اینکه باید دستانی چابک داشته باشد حتماً باید از تمرکز ذهنی بالایی نیز برخوردار باشد. این امر موجب می‌شود تا فرد بتواند به درستی بین هر دو دست خود هماهنگی ایجاد کند.
- از آنجایی که جنس بدنه ساز سنتور از چوب است و همچنین دارای تعداد زیادی سیم می‌باشد، بنابراین کوچک‌ترین تغییرات دما و آب و هوا بر آن تأثیر می‌گذارد و درنتیجه باید به طور مداوم کوک شود.
- بهترین نوع سنتور ایران از چوب بسیار با کیفیت و سیم‌هایی از جنس مناسب و طراحی و زیبایی فوق العاده بهره‌مند است. طبیعی است هزینه‌ای که برای خرید سنتور ایرانی پرداخت می‌کنید، در مقایسه با سایر برندها کمی بیشتر خواهد بود.
پیانو یکی از سازهای مورد علاقه همه است که بخاطر قیمت بالایی که دارد باید در انتخاب آن دقت کرد. برای بالا بردن اطلاعات خود قبل از خرید حتما مقاله بهترین مارک پیانو را مطالعه نمایید.
- قیمت ساز سنتور نو بیشتر از سنتور دست دوم است، به همین دلیل در صورت نبود بودجه کافی و نیاز به خرید سنتور ارزان می‌توانید سنتورهای دست دوم را انتخاب کنید. البته پیش از خرید از سلامت و کیفیت آن اطمینان حاصل کنید و مطمئن شوید که سنتور موردنظرتان پیش از آن در شرایط مناسبی نگهداری می‌شده است.
- بلندترین ضلع در سنتورهای معمولی ۹۰ سانتی‌متر و کوچک‌ترین ضلع (دور از نوازنده) ۳۵ سانتی‌متر و اضلاع مورب کناری ۳۸ سانتی‌متر می‌باشند. ارتفاع این جعبه در حدود ۸ تا ۱۰ سانتی‌متر است.
- در بهترین سنتورهای امروزی از هر خرک چهار سیم عبور میکند که همه آن سیم‌ها باید دقیقاً روی یک صدا کوک شوند و اگر یکی از آن‌ها درست تنظیم نشده باشد، نت مورد نظر اجرا نخواهد شد. به همین دلیل کوک ساز سنتور بسیار زمان‌بر است و ممکن است برای هنرجویان، به خصوص افراد مبتدی کمی خسته‌کننده باشد.
- حتی اگر مبتدی هستید، نیاز دارید که یک ساز خوب داشته باشید تا از همان ابتدا با اصوات و صداهای دقیق و صحیح آشنا شوید. قطعاً یک هنرجوی مبتدی نیاز به یک ساز گران قیمت ندارد اما خرید یک ساز با کیفیت از مهم‌ترین قدم‌ها برای یادگیری نوازندگی سنتور است.
معرفی بهترین نوع سنتور
در ادامه شما را با برخی از بهترین مدل های سنتور آشنا میکنیم که می‌توانند برای شروع فرآیند یادگیری بسیار مناسب باشند:
1- سنتور مدل مارال
سنتور مارال ساخته دست یکی از اساتید بنام موسیقی، استاد عنایتی است و جزو خوش صدا ترین سنتور و بهترین برند سنتورهاست. این ساز دارای 8 خرک می‌باشد که زیر هر خرک به جای نت، یک شماره نوشته شده است. در دفترچه راهنمای این ساز، حدود سی آهنگ به صورت نت عددی نوشته شده است که این امر موجب می‌شود تا نوازنده بتواند به آسانی برخی قطعات موسیقی را بنوازد. همچنین جنس بدنه آن نیز از چوب گردو است. اگر قصد تهیه سنتور برای هنرجویان مبتدی را دارید، سنتور مارال یکی از بهترین انتخاب‌ها خواهد بود.
اگر قصد شروع یادگیری ارگ را دارید مقاله بهترین ارگ برای یادگیری را مطالعه نمایید.
2- سنتور حمید بختیاری کیا مدل تک مهر اکونومی
یکی دیگر از پیشنهادهای بهترین مارک سنتور (بهترین برند سنتور در ایران) برای هنرجویان مبتدی، سنتور حمید بختیاری کیاست. جنس جعبه رزونانس ساز از چوب گردو بوده و کیفیت صدای آن به گونه‌ای است که می‌تواند تا چندین سال پاسخگوی نیاز هنرجو باشد.
اگر قصد شروع سه تار را دارید و میخواهید بدانید آموزش آن برای افراد مبتدی چگونه است، مقاله آموزش سه تار مبتدی را مطالعه نمایید.
3- سنتور استاد صالحی مدل تک مهر دلنوازان
این سنتور از جنس چوب گردو بوده و همین امر موجب می‌شود تا علاوه بر اینکه صدای آن بسیار با کیفیت و دلنشین باشد، بتواند کوک ساز را به خوبی نگه دارد. برای ساخت سیم سفید از آلیاژ کروم هندی و برای ساخت سیم زرد، از آلیاژ مس هندی استفاده شده است. همچنین قیمت سنتور خوب تک مهر دلنوازان از دیگر عواملی است که آن را به گزینه‌ای مناسب برای هنرجویان مبتدی بدل کرده است.
سخن پایانی
ساز سنتور یکی از سازهای سنتی ایرانی است که همواره هنرجویان بسیاری به نواختن آن تمایل دارند. نوازندگان مبتدی که قصد دارند به زودی نواختن این ساز را بیاموزند، معمولا به دنبال بهترین مارک سنتور (بهترین سنتور ایران) هستند و یکی از مهم‌ترین دغدغه‌هایشان انتخاب بهترین نوع این ساز است. در این مقاله تلاش کردیم تا ضمن معرفی بهترین مارک‌ها و سازندگان ساز سنتور، شما را با نکات مهمی آشنا کنیم که می‌توانید با در نظر گرفتن آن‌ها، انتخاب مناسب‌تری داشته باشید و از نواختن سنتور لذت فراوانی ببرید.
برخی سوالات متداول:بهترین سنتور ایران
1- سه بهترین مارک سنتور برای شروع کدامند؟
سنتور مدل مارال/ سنتور حمید بختیاری کیا مدل تک مهر اکونومی/ سنتور استاد صالحی مدل تک مهر دلنوازان
2- بهترین مدل سنتور را با توجه به چه مواردی باید شناخت؟
جنس بدنه/ جنس سیم/ صدا/ مضراب
الان قیمت سنتور خوب برای یه فرد مبتدی چقدر میشه حدودا؟
برای آموزش سنتور از چه روشی هایی استفاده می شود؟ کدام متداول تر است.
ابتدا استاد مطالب کلی و ساختار ساز را برای شما بیان میکند.سپس نت خوانی و جای نتهای مختلف را روی سنتور برای شما نمایان میکند.
بعد قطعات تمرینی برای قوی شدن مضراب زنی و همچنین قطعات ساده ایرانی را به شما آموزش داده و به تدریج در تدریس سنتور پیش می رود تا بعد از اتمام کتب مقدماتی به سراغ کتابهای پیشرفته و ردیف های سنتور برود.