ipv4 و ipv6 چیست؟ تفاوت ipv4 و ipv6

یک ابزار دیجیتال باید از پروتکل‌های فراوانی برای اتصال به اینترنت عبور کند. هر وسیله هوشمندی برای اتصال به اینترنت نیازمند دریافت یک آدرس اینترنتی است که IP نام دارد. IP مخفف Internet Protocol است که نسخه‌های جدیدی از آن در سال‌های گذشته معرفی شده است. در این مقاله قرار است ضمن فهمیدن تفاوت ipv4 و ipv6 (فرق ipv4 و ipv6) به مسائلی مثل مشخصات و ویژگی IPV4 چیست ، مشخصات و ویژگی IPV6 چیست وipv4 بهتر است یا ipv6 بپردازیم. پس تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.

IPV4 چیست؟

IPV4 چیست؟ قبل از اینکه به تعریف ipv4 چیست بپردازیم باید بدانیم آی پی چیست. ip مخفف عبارت Internet Protocol است که مدل فنی دریافت و ارسال پکت‌ها در اینترنت را به همراه آدرس گیرنده و فرستنده در شبکه‌ی اینترنت تعیین می‌کند. بسیاری از شبکه‌ها مفهوم IP را با یک پروتکل با نام TCP در سطح بالاتر ترکیب می‌کنند که یک ارتباط مجازی در شبکه‌ی کامپیوتری بین گیرنده و فرستنده ایجاد می‌کند.

با استفاده از آی پی می‌توان یک بسته را به کمک آدرس‌دهی دقیق و درست به شبکه اینترنتی فرستاد، با آنکه گیرنده و فرستنده بهم دیگر وصل نیستند. با استفاده از TCP/IP روی شبکه‌ی ارتباطی موجود یک ارتباط بین دو طرف ایجاد می‌شود که از طریق آن پیام‌ها را بین دو طرف در یک زمان مشخص می‌توان ارسال و دریافت کرد.

اما IPv4 چیست؟ این اصطلاح مخفف Internet Protocol version 4 است و نسخه‌ای از پروتکل اینترنتی (IP) می‌باشد که برای شناسایی دستگاه‌ها بر روی یک شبکه با استفاده از یک آدرس منحصر به فرد استفاده می‌شود. IPv4 در اصل در سال ۱۹۸۱ معرفی شد و پایه و اساس شناسایی و ارتباطات دستگاه‌ها در بسیاری از بخش‌های اینترنت را تا به امروز فراهم می‌کند.

آدرس‌های IPv4 از چهار بخش تشکیل شده‌اند که هر بخش شامل یک عدد است که می‌تواند از ۰ تا ۲۵۵ باشد. این بخش‌ها با نقطه از هم جدا می‌شوند، مانند ۱۰۰٫۱۰۰٫۱٫۱٫ تعداد کلی آدرس‌هایی که می‌توان در IPv4 استفاده کرد حدود ۴٫۳ میلیارد آدرس است. این محدودیت، به ویژه با گسترش سریع دستگاه‌های متصل به اینترنت، منجر به کمبود آدرس‌های IPv4 شده و به توسعه و پیاده‌ سازی نسخه بعدی، یعنی IPv6 انجامیده است

اگر به بازیهای دیجیتال علاقه دارید در مقاله پرفروش ترین بازی های ps5 در سال ۲۰۲۴ بهترین بازی ها را ببینید.

مشخصات و ویژگی IPV4 چیست؟

حال که با ipv4 چیست آشنا شدید، در ادامه به ویژگی‌های کلیدی IPv4 میپردازیم:

• آدرس‌دهی بر اساس ۳۲ بیت: IPv4 از یک ساختار آدرس ۳۲ بیتی استفاده می‌کند، که حدود ۴٫۳ میلیارد آدرس منحصر به فرد را فراهم می‌کند. این میزان آدرس برای دنیای امروز که تعداد دستگاه‌های متصل به اینترنت به شدت در حال افزایش است، تعداد کم و محدودی است.
• آدرس‌های IP: آدرس‌های IPv4 به صورت عددی و با جداسازی نقاط نمایش داده می‌شوند، مانند ۱۹۲٫۱۶۸٫۱٫۱٫ این آدرس‌ها به چندین کلاس مختلف تقسیم می‌شوند (A, B, C, D, و E) که هر کدام برای استفاده‌های مختلفی طراحی شده‌اند. در IPv4، سه نوع سبک آدرس‌دهی وجود دارد: یونیکست (تک پخشی)، برودکست (پخش)، و مالتیکست (چند پخشی).
• مسیریابی هوشمند: IPv4 از آلگوریتم‌های مسیریابی پیشرفته برای انتقال داده‌ها از منبع به مقصد استفاده می‌کند که این امر به حداکثر رساندن کارایی شبکه و کاهش تاخیر کمک می‌کند.
• پشتیبانی از چندین پروتکل: IPv4 به عنوان بخشی از استک پروتکل اینترنتی، با پروتکل‌های لایه انتقال مانند TCP و UDP کار می‌کند، که به این پروتکل اجازه می‌دهد داده‌ها را بطور قابل اعتماد از یک نقطه به نقطه دیگر منتقل کند.
• امنیت محدود: امنیت در IPv4 عمدتاً به صورت افزودنی و نه بخشی طراحی شده از پروتکل است. این موضوع منجر به توسعه استانداردهایی مانند IPSec برای افزایش امنیت داده‌های منتقل شده بر روی شبکه‌های IPv4 شده است.
• قابلیت‌های خودپیکربندی محدود DHCP: برای تخصیص آدرس در شبکه‌های IPv4، اغلب از پروتکل DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol) استفاده می‌شود، که به دستگاه‌ها اجازه می‌دهد به طور خودکار آدرس IP، ماسک زیرشبکه، دروازه پیش‌فرض و سایر تنظیمات شبکه را دریافت کنند.
• کاهش کمبود آدرس: NAT اجازه می‌دهد چندین دستگاه در یک شبکه محلی (LAN) از یک آدرس IP عمومی برای دسترسی به اینترنت استفاده کنند، که به کاهش نیاز به آدرس‌های IP منحصر به فرد کمک می‌کند.
• فرآیند فرگمنتاسیون در IPv4 هم توسط هاست‌ها و هم روترها انجام می‌گیرد.
• در IPv4، پروتکل مسیریابی RIP می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد، به شرطی که دیمون مسیریابی آن را پشتیبانی کند.

IPV6 چیست؟

IPV6 چیست؟ اینترنت پروتکل نسخه‌ی ۶ جدیدترین پروتکل اینترنت برای اختصاص آدرس آی پی است. این پروتکل جدید به عنوان جایگزین IPv4 معرفی شده است.
IPv6 آخرین نسخه پروتکل اینترنت است که دستگاه‌ها را از طریق اینترنت شناسایی می‌کند. هر دستگاهی که از اینترنت استفاده می‌کند از آدرس آی پی منحصر بفرد خود به منظور برقراری ارتباط اینترنتی بهره می‌برد. به این ترتیب، آدرس آی پی درست مثل آدرس‌های دقیق محل زندگی و یا کار هر شخصی و همانند کد پستی مورد نیاز برای ارسال ایمیل است.

نسخه فعلی یا همان IPv4، از یک طرح آدرس ۳۲ بیتی برای حمایت از ۴٫۳ میلیارد دستگاه استفاده می‌کند که به نظر می‌رسید کافی باشد اما نبود. به همین دلیل IPv6 برای جایگزین شدن با IPv4 طراحی شده است، اما فعلا و تا زمان موردنظر از هر دو پروتکل به‌صورت هم‌زمان استفاده خواهد شد تا اینکه IPv6 به‌ صورت کامل جای پروتکل قبلی را بگیرد. یکی دیگر از دلایل طراحی IPv6 این است که افزون بر داشتن آدرس‌های بیشتر برای اتصال ابزار‌های دیجیتال بیشتر در مقایسه با IPv4، ظرفیت انتقال اطلاعات در شبکه اینترنت یا همان ترافیک را افزایش دهد.
به عبارت دیگر IPv6، که مخفف Internet Protocol version 6 است، نسل بعدی پروتکل اینترنت است که برای رفع محدودیت‌ها و مشکلات مربوط به نسخه قبلی، یعنی IPv4  طراحی شده است. معرفی IPv6 به دلیل کمبود آدرس‌های IPv4 و نیاز به فضای آدرس‌دهی بزرگتر برای دستگاه‌های رو به افزایش متصل به اینترنت بوده است و مهمترین فرق ipv4 با ipv6 همین مورد است.

اگر میخواهید با روش ساخت آیدی اپل آشنا شوید مقاله ساخت اپل آیدی را از دست ندهید.

مشخصات و ویژگی IPV6

IPv4 یک بستر برای آدرس‌های اینترنتی است که کشور‌های جهان از آن استفاده می‌کنند اما در تمامی کشور‌ها کمبود این آدرس‌ها باعث مشکلاتی برای شرکت‌های خصوصی و دولتی شده است، در بیشتر کشور‌های جهان برای رفع آن ورژن جدیدی به نام IPV6 در حال پیاده‌ سازی و یا اجرا شده است. مزایای نظام آدرس‌دهی IPV6  عبارتند از:

•  افزایش فضای آدرس‌دهی: IPv6 از ۱۲۸ بیت برای آدرس‌دهی استفاده می‌کند، که فضای آدرسی بسیار بزرگتری را نسبت به ۳۲ بیتی IPv4 ارائه می‌دهد. این امر تقریباً تعداد نامحدودی آدرس را برای دستگاه‌ها فراهم می‌کند، به طوری که کمبود آدرس IPv4  دیگر وجود نخواهد داشت.
• امنیت بالاتر: IPv6 از ابتدا با ویژگی‌های امنیتی مانند IPSec طراحی شده است که برای رمزنگاری و تأیید هویت داده‌ها در سطح پروتکل استفاده می‌شود. این کار امنیت بهتری را برای ارتباطات اینترنتی فراهم می‌کند.
• ساده‌سازی هدر: ساختار هدر IPv6 نسبت به IPv4 ساده‌تر است، که می‌تواند به کارایی بهتر در پردازش بسته‌ها کمک کند.
•  بهبود حقیقی کیفیت خدمات به‌ شکل ملموس برای کاربر QoS :(Quality of Service) طوری طراحی شده است که اولویت‌بندی ترافیک داده‌ها را بهتر مدیریت کند، که برای برنامه‌های وقت‌ حساس مانند استریم ویدیو و تلفنی اینترنتی مفید است.
• پیکربندی خودکار: IPv6 قابلیت‌های پیشرفته‌ای برای خودپیکربندی دارد، که به دستگاه‌ها اجازه می‌دهد به طور خودکار آدرس‌های IP خود را تنظیم و تشخیص دهند، کار راه‌اندازی و مدیریت شبکه‌ها را ساده‌تر می‌کند.
•  پشتیبانی قوی از امکانات چندبخشی
•  مسیریابی کاراکتر
•  هِدِر بسته‌ها با فرمت ساده‌تر
•  نیاز نداشتن به (Network Address Translation)
•  مسیریابی مالتی‌کست بهتر
•  نداشتن تداخل با آدرس‌های درون شبکه‌ای یا خصوصی
•  مسیریابی ساده و بهینه
•  نیاز نداشتن به DHCP سرور و مدیریت راحت‌تر
•  سهولت در ارتباطات چندگانه

در ادامه به بررسی تفاوت IPv4 و IPv6 خواهیم پرداخت.

ما در مقاله بهترین تلفن بی سیم مدلهای مختلف تلفن بی سیم را به شما معرفی کرده ایم. قبل از خرید این نوع تلفن مقاله آن را بخوانید.

تفاوت IPv4 و IPv6 چیست؟

حالا باید به تفاوت ipv4 و ipv6 بپردازیم و ببینیم ipv4 بهتر است یا ipv6. برای اینکه راحت تر بتوانید این دو پروتکل را با هم مقایسه کنید، تفاوت آنها را در جدول زیر ببینید:

ویژگی	IPv4	IPv6
آدرس‌دهی عددی	عددی، جدا شده توسط یک نقطه	الفبایی وعددی، جدا شده توسط دو نقطه
فیلدهای هدر	۱۲ فیلد	۸ فیلد
اندازه آدرس	۳۲ بیت	۱۲۸ بیت
طول هدر	۲۰ بایت	۴۰ بایت
تعداد کلاس آدرس‌ها	A تا E	نامحدود
چک سام	دارد	ندارد
نوع آدرس	تک پخشی، پخشی، چند پخشی	Unicast، Multicast، Anycast
پیکربندی	نیاز به تنظیم دستی یا DHCP	پیکربندی خودکار
مثال آدرس	۱۹۲٫۱۶۸٫۱٫۱	۲۰۰۱:۰db8:85a3:0000:0000:8a2e:0370:7334

 

در این مقاله با ipv4 و ipv6 چیست و تفاوت این دو پروتکل آشنا شدید. اما در نهایت برای پاسخ به سوال ipv4 بهتر است یا ipv6 باید گفت IPv4 به دلیل سازگاری و سادگی پیاده‌سازی در شبکه‌های کوچکتر مفید است، اما با محدودیت فضای آدرس مواجه است. اما IPv6 با فضای آدرس بسیار بزرگتر و امنیت بهبود یافته، برای آینده‌ای با افزایش دستگاه‌های متصل ایده‌آل است و پیکربندی خودکار و کارایی بالاتری را ارائه می‌دهد.

انتخاب بین IPv4 و IPv6 بستگی به نیازهای خاص شبکه و زیرساخت موجود دارد و در حالی که IPv4 همچنان گسترده استفاده می‌شود، IPv6 برای پشتیبانی از رشد اینترنت و تکنولوژی‌های جدید طراحی شده است.

برخی سوالات متداول

ipv4 و ipv6 چیست؟

ip مخفف عبارت Internet Protocol است که مدل فنی دریافت و ارسال پکت‌ها در اینترنت را به همراه آدرس گیرنده و فرستنده در شبکه‌ی اینترنت تعیین می‌کند. بسیاری از شبکه‌ها مفهوم IP را با یک پروتکل با نام TCP در سطح بالاتر ترکیب می‌کنند که یک ارتباط مجازی در شبکه‌ کامپیوتری بین گیرنده و فرستنده ایجاد می‌کند. و ipv4 ورژن ۴ و ipv6 ورژن ۶ این پروتکل است.

ipv4 بهتر است یا ipv6 ؟

انتخاب بین IPv4 و IPv6 بستگی به نیازهای خاص شبکه و زیرساخت موجود دارد و در حالی که از IPv4 همچنان گسترده استفاده می‌شود، IPv6 برای پشتیبانی از رشد اینترنت و تکنولوژی‌های جدید طراحی شده است.